Chúng ta cùng tìm hiểu cách chỉnh ảnh chân dung bằng Photoshop. Bài viết là kinh nghiệm thực tế của mình. Mục tiêu có ảnh đẹp và dễ thao tác. Mình cũng đính kèm nhiều hướng dẫn trong phần cuối bài viết. Hãy dành thời gian tham khảo để có nhiều ảnh đẹp hơn.
Nội dung
1. Cách chỉnh ảnh chân dung bằng Photoshop
Chúng ta được khuyên chụp ảnh RAW để giữ nhiều chi tiết, dễ chỉnh hơn. Trong thực tế, mình luôn chụp ảnh RAW+JPG. Và gần như không chỉnh ảnh JPG. Bạn cũng nên làm như vậy. Hiện tại gần như máy ảnh nào cũng chụp được ảnh RAW. Những chiếc điện thoại đời mới cũng làm được như vậy.
Ví dụ, mình mở ảnh RAW của Nikon D750 trong Photoshop 2025. Theo mặc định, Photoshop sẽ tự động chuyển ảnh sang Camera RAW. Và chúng ta nên chỉnh những gì có thể bằng Camera RAW, trước khi đưa ảnh quay lại Photoshop nhé.
Bước đầu tiên là quan sát phân tích bức ảnh. Phần này phụ thuộc vào kiến thức cơ bản và sở thích của bạn. Ví dụ, mình nhìn vào Histogram thấy độ sáng tốt. Bởi vì biểu đồ trải đều từ trái qua phải. Ảnh nhiều chi tiết màu trắng nên sẽ nghiêng qua phải nhiều hơn. Nhưng mình nhận thấy màu sắc khác đậm và không giống khi nhìn trên máy ảnh. Vì sao vậy?
Bởi vì Camera Raw sử dụng Profile Adobe Color. Mà không quan tâm bạn đã sử dụng Profile nào trên máy ảnh. Cho nên màu sắc rất khác nhau. Dễ nhận thấy nhất là màu đỏ, tím khác hẳn trên máy ảnh. Vậy làm chỉnh lại như thế nào? Mình sẽ nhấp vào chọn Profile.
Di chuyển đến Camera Matching, chọn Profile giống như bạn đang sử dụng trên máy ảnh. Ví dụ, mình chọn Portrait cho ảnh chân dung nhé. Bạn thấy khác hẳn với Adobe Color? Lưu ý, nhớ nhấp vào Camera Matching đấy.
Mình thấy không cần chỉnh lại cân bằng trắng, bằng thanh nhiệt độ màu (Temp) và tông màu (Tint). Bây giờ mình muốn màu sắc tươi hơn một chút. Mình sẽ tăng Vibrance +35 là xong. Mình thường sử dụng Vibrance thay Saturation. Bởi vì cho màu sắc tự nhiên hơn.
Những ngày mới tìm hiểu nhiếp ảnh. Mình thích tăng độ nét, đôi khi hơi quá tay. Vài năm trở lại đây, máy ảnh đã bỏ lớp khử răng cưa, nên cho ảnh nét hơn máy ảnh đời cũ. Khi chỉnh sửa ảnh chân dung những cô gái trẻ. Mình sẽ giảm độ nét, giảm chi tiết để ảnh trông tự nhiên, mềm mại hơn. Bạn thử dành chút thời gian quan sát gương mặt của người mẫu trong thực tế.
Bạn sẽ thấy chi tiết da, đường nét trên gương mặt cô ấy rất mềm mại. Chứ không phải đường viền sắc nét. Chúng ta nên tái tạo điều này khi chỉnh sửa ảnh chân dung. Vậy làm thế nào? Cách đơn giản nhất là giảm Clarity -15. Bạn sẽ thấy toàn bộ bức ảnh mềm mại hơn, bớt sắc nét hơn. Có nhiều ảnh chụp tốt, mình chỉ cần giảm như vậy là xong. Chẳng cần chỉnh gì nhiều nữa.
Người mẫu chưa tới 16 tuổi, trong một không gian nhẹ nhàng thơ mộng. Và mình không muốn giữ độ tương phản cao như ảnh gốc. Để giảm độ tương phản, bạn có thể nhấp giảm thông số trên thanh trượt Contrast. Nhưng trong Camera Raw 17 có thêm tính năng Dehaze. Mục đích để khắc phục hiện tượng sương mù, trong môi trường khói bụi, độ ẩm cao.
Nhưng mình thường tận dụng để giảm độ tương phản, thêm một lớp sương mỏng cho đẹp. Như bạn thấy, chỉ cần giảm Dehaze -15. Ảnh trở nên tươi sáng, nhẹ nhàng hơn nhiều. Mình đã có nhiều ảnh đẹp sau khi sử dụng Dehaze.
Bây giờ mình muốn màu môi đậm hơn một chút. Chúng ta chuyển đến HSL. Nhấp vào Saturation, chọn công cụ lấy mẫu. Sau đó nhấp vào môi của người mẫu. Camera Raw hiểu rằng chúng ta muốn tác động đến màu môi.
Bây giờ, bạn chi việc kéo chuột sang bên phải để màu môi đậm hơn. Lưu ý, chúng ta đang sử dụng Saturation trên vùng môi nhé. Bạn hãy tăng vừa vừa thôi. Tăng quá giống săm môi thì không đẹp nữa. Tất nhiên, còn nhiều cách để chỉnh riêng màu môi. Nhưng có thể làm luôn trong Camera Raw, thì mình sẽ làm luôn.
Trong phần trước, chúng ta đã giảm độ nét, tương phản trên toàn bộ ảnh. Đôi khi bạn muốn tăng độ nét những vùng chuyển, đường viền trên ảnh. Thì di chuyển đến Detail rồi tăng Sharpening lên. Mình thường tăng khoảng 60 với ảnh độ phân giải 24 Megapixel. Nó sẽ tăng độ nét toàn bộ ảnh nhé.
Bây giờ, bạn hãy giữ phím ALT rồi tăng Masking. Để giảm tác động của Sharpening. Khi bạn càng tăng, thì tác động của Sharpening càng giảm. Mình thường giữ lại tác động quanh gương mặt người mẫu thôi. Chứ không phải toàn bộ gương mặt. Với cách này, bạn vẫn thấy đường viền có độ nét tốt, trong khi những phần bên trong đó mượt mà tự nhiên. Không quá sắc nét gây cảm giác khô cứng. Cũng xong khá nhiều bước rồi nhỉ. Chúng ta đến phần tiếp theo nhé.
2. Sử dụng Preset AI làm mịn da
Mình thích tự tay chỉnh từng chút một. Nhưng cũng thích thử nhiệm tính năng mới. Gần đây Camera Raw có rất nhiều Preset AI, tự động phân tích và đưa ra kết quả tốt nhất. Ví dụ, mình muốn nó tự động chỉnh mắt. Thì nhấp vào Adaptive Portrait > chọn Enhance Eyes. Nó sẽ điều chỉnh lại độ tương phản, giảm vân máu trong mắt. Nhìn có vẻ tốt hơn rồi đấy.
Tương tự như vậy, mình muốn da mặt mịn hơn chút nữa. Nhưng không tác động đến những vùng khác. Thay vì sử dụng Plugin, chúng ta chỉ việc nhấp vào Smooth Facial Skin. Preset tự động tạo vùng chọn trên gương mặt, sau đó làm mịn da. Tất cả diễn ra chưa đầy 5 giây. Bạn có thể nhấp vào Masking để điều chỉnh thêm. Trường hợp này mình thấy quá tốt rồi. Không cần thêm Plugin nào, đỡ tốn kém, đỡ phải nhớ nhiều.
3. Làm mờ phông nền bằng Lens Blur
Đến giờ mình vẫn thích chụp ảnh xoá phông. Đó là cách đơn giản nhất để có một bức ảnh chân dung đẹp. Bởi vì cách này làm người mẫu nổi bật so với khung cảnh phía sau. Đồng thời xoá nhoà những thứ không quan trọng trên ảnh. Nhưng nhiều bạn chưa có điều kiện sử dụng ống kính khẩu độ lớn. Hoặc đôi khi bạn muốn lấy nhiều cảnh hơn, dẫn tới xoá phông không nhiều như mong muốn.
Ví dụ, mình muốn xoá phông nhiều hơn thì nhấp vào Lens Blur > chọn Apply. Camera Raw sẽ sử dụng trí thông minh nhân tạo để phân tích người mẫu, rồi làm phông nền. Bạn có thể tăng Blur Amount lên để tăng hiệu quả xoá phông. Hoặc chọn hiệu ứng Bokeh đẹp mắt hơn. Mọi thứ cực kỳ đơn giản. Tham khảo trong Video để hiểu rõ hơn. Bây giờ chúng ta nhấp Open Project để đưa bức ảnh quay trở lại Photoshop.
4. Xoá rác trong ảnh bằng Generative Fill
Một bức ảnh chân dung đẹp thì không nên có nhiều thứ gây phân tâm. Đặc biệt trong khung cảnh thơ mộng như thế này. Trừ khi bạn muốn như vậy. Chắc hẳn bạn thấy bóng người phía sau cô gái? Làm sao xoá được nó nhỉ. Có rất nhiều cách để làm việc này. Mình chọn cách dễ nhất là sử dụng AI.
Chúng ta di chuyển lên góc trái chọn Lasso Tool. Sau đó tạo một vùng chọn tương đối bao quanh vùng cần xoá. Bạn không cần chọn chính xác như các tính năng cũ. Sau khi tạo vùng chọn, Photoshop sẽ hiển thị Generative Fill. Nếu không thấy, bạn hãy nhấp vào Edit > chọn Generative Fill.
Tính năng này sử dụng trí thông minh nhân tạo của Adobe. Bạn có thể viết yêu cầu muốn thêm gì vào trong ảnh. Nhưng trường hợp này mình muốn xoá. Nên để trống rồi nhấp vào Generate. Nó sẽ gửi yêu cầu lên máy chủ, phân tích vào xoá vùng chọn. Bạn chỉ việc nhấp cho đến khi tìm thấy kết quả tốt nhất. Thông thường thì nhấp khoảng 2 lần là xong. Vậy kết quả đâu? Tới phần tiếp theo luôn ^_^.
5. Mở rộng ảnh bằng Generative Expand
Bạn có nhận ra vùng ảnh xoá bằng Generative Fill không? Chắc là không rồi. Bây giờ, mình muốn mở rộng ảnh, để người mẫu ở trong không gian rộng hơn. Đem lại cảm giác thoáng đãng, thơ mộng hơn. Chúng ta chỉ việc nhấp vào công cụ Crop (C).
Di chuyển sang góc phải chọn Generative Expand. Tính năng này cũng sử dụng trí thông minh nhân tạo. Nhưng chuyên dùng để mở rộng ảnh. Nếu bạn để mặc định, nó chỉ cắt ảnh thôi nhé.
Bây giờ, mình sẽ mở rộng lên trên. Sau đó để trống, nhấp vào Generate. Photoshop tiếp tục gửi yêu cầu lên máy chủ Adobe. Và trả lại kết quả về máy tính của bạn. Bạn có thể nhấp bao nhiêu lần cũng được.
Và như bạn đã thấy, kết quả đầu tiên đẹp đấy chứ. Nếu không thích, bạn chỉ việc nhấp vào mũi tên chọn kết quả thứ 2, thứ 3. Hoặc nhấp vào Generate thêm lần nữa để tạo kết quả mới. Tất nhiên, bạn có thể mở rộng nhiều lần cho đến khi vừa lòng thì thôi.
Ví du, mình thích kết quả này. Nếu mở rộng nữa thì người mẫu bé xíu trong ảnh. Cô ấy sẽ bị chìm nghỉm trong vườn hoa. Với bức ảnh này mình thích như vậy được rồi đấy. Màu sắc tươi sáng, nhẹ nhàng. Người mẫu trẻ, đẹp nên không cần chỉnh nhiều.
Mình dành nhiều năm quan sát vẻ đẹp của tuổi trẻ rồi. Nên nhận thấy nên giữ lại vẻ đẹp tự nhiên của người mẫu nhiều nhất khi có thể. Thay vì phủ lên hàng tấn công cụ làm mịn da, chỉnh màu khác nhau. Giống như mấy bạn nữ hay dùng hàng tấn Filter vậy. Mới học sinh cấp 3 thôi, mà sau khi áp Filter cảm giác như phiên bản 10 năm sau của họ vậy. Thật đáng tiếc. Bây giờ có thể làm gì nữa.
6. Thử nghiệm Preset màu có sẵn trong Camera Raw
Mình để ý thấy rằng, trong thời gian đầu học kiến thức mới. Chúng ta thích khám phá, thử nhiệm những điều mới mẻ. Nhưng sau một thời gian mọi thứ chậm lại, sợ thử nghiệm, mọi thứ như đóng khung. Trong nhiếp ảnh cũng vậy. Như thế không còn gì vui nữa. Cho đến giờ này, mình vẫn luôn nhắc bản thân nên thử nghiệm và cho bức ảnh nhiều cơ hội hơn. Nếu bạn dừng thử nghiệm, thì hết vui rồi.
Sau khi có được phiên bản cho là tốt. Mình thường quay trở lại Camera Raw. Nhấp vào Preset > thử nghiệm những điều mới mẻ trong đây. Mình chứ ngồi bấm qua bấm lại Preset. Mỗi cái sẽ cho màu sắc, cảm xúc khác nhau. Và thông thường, mình sẽ tìm được nhiều phiên bản đẹp mắt hơn nữa. Chúng ta không biết khi nào nó xuất hiện.
Nếu chưa, thì bạn cứ để yên đấy. Một hai ngày sau thử lại. Đôi khi, bạn sẽ thấy mình có cảm giác, cái nhìn khác. Và nhận ra nhiều Preset đem lại màu sắc đẹp mắt hơn. Nếu những thứ có sẵn không đáp ứng được nhu cầu. Hãy mạnh dạn thử nghiệm bằng các tính năng Color Grading hoặc Color Mixer trong Camera Raw. Ngoài ra, bạn có thể tải hàng ngàn Preset trên cộng đồng Adobe.
Như vậy, chúng ta vừa tìm hiểu xong cách chỉnh ảnh chân dung bằng Photoshop. Chắc hẳn bạn thấy không giống bài viết nào từng đọc phải không? Đúng vậy, chúng ta chỉ cần biết mình nên làm gì, sau đó tập hợp công cụ trong Photoshop để làm việc đó. Rồi cho mình được tự do thử nghiệm sáng tạo hơn. Thay vì đóng khung mình vào một quy trình cứng nhắc, máy móc.
Nếu bạn đang chỉnh 1000 theo một quy trình, thông số giống hệt nhau. Có lẽ đến lúc dừng lại được rồi. Chúc bạn thật nhiều ảnh đẹp. Viết vài dòng cho vui vậy. Cảm ơn đã dành thời gian tham khảo, hẹn gặp trong bài viết sau.
